De beste vrouwelijke schaker aller tijden, Judit Polgar, zal niet meer achter de borden van het Univé Schaaktoernooi in Hoogeveen plaatsnemen. Zij maakte in augustus bekend te stoppen met het actieve schaak.
Het bericht sloeg in als een bom, aan het eind van de Olympiade in het Noorse Tromsø, waar Polgar voor Hongarije nog ‘gewoon’ de sterren van de hemel speelde met 4,5 punt uit 6 partijen. De sterkste van de legendarische drie zusjes Polgar, die als resultaat van een ‘opvoedingsexperiment’ van hun ouders Klara en Laszlo schaaksterren werden, reikte ooit tot de achtste plaats op de wereldranglijst, won vele toernooien, versloeg topschakers en nam iedereen voor zich in met haar charmante persoonlijkheid.
Toen het Univé Schaaktoernooi de unieke formule bedacht van een vierkamp met een ex-wereldkampioen, de jeugdwereldkampioen, de beste Nederlandse en de beste vrouwelijke schaker van het moment, was één van de deelnemers van meet af aan duidelijk: Judit Polgar. Zij was onbetwist de sterkste schaakster ter wereld in al die jaren, nadat ze als dertienjarige in 1989 bij het OHRA-toernooi in Amsterdam een sensatie had verwekt. Vanaf het eerste jaar, 1997, nam Polgar liefst tienmaal deel in Hoogeveen, terwijl ze toch ook minder actieve schaakperioden kende vanwege de geboorte van haar kinderen, Oliver en Hannah. Voor het eerste toernooi, toen nog VAM-toernooi geheten, mocht ze de glazen schaakstukken persoonlijk inspecteren; toernooidirecteur Jeroen van den Berg reed er speciaal voor naar Dortmund.
En altijd speelde ze in die sprankelende, aanvallende stijl. In 1998 won ze het toernooi met 5 uit 6, voor Jan Timman en Boris Spassky. In 2003 werd ze eerste met 4 uit 6, voor Levon Aronian, Anatoli Karpov en Ivan Sokolov, in 2006 deelde ze de zege met Shakhriyar Mamedyarov met 4,5 uit 6, voor Veselin Topalov. In totaal scoorde ze hier 32,5 punt uit 60 partijen tegen de absolute wereldtop! Het was geen wonder dat ze in het lustrummagazine ‘Schaakmozaïek’ in 2011 zei: ,,Hooge-veen voelt als thuiskomen.”
Judit Polgar, nu 38 jaar, was en is één van de grootste sterren in de schaakwereld. In Hoogeveen zal ze bekend blijven als ‘Mrs. Univé’. Aan het eind van haar carrière voelde ze de adem van wereldkampioene Hou Yifan in haar nek; de jonge Chinese heeft een opmars gemaakt die bijna net zo opzienbarend was als die van Judit in haar tijd. Misschien kunnen de twee ooit nog eens overgehaald worden tot een match. Wij weten wel een geschikte plek.
